Dok je Drugi svjetski rat bijesneo, a resursi bili oskudni, jedan mađioničar iskoristio je šta je imao, i uz pomoć ogledala na postavljenim gredama, odsjajem je zasljepljivao neprijatelje. Izumi Jaspera Maskelynea natjerali su neprijatelje da vide stvari koje ne postoje. Međutim postoji i druga strana medalje u vezi sa ovim navodnim velikim izumiteljem.
Porijeklom iz porodice pozantih iluzionista, Maskelynea je oduvijek volio da bude u centru pažnje i znao je kako da napravi šou oko sebe.
On je prototip svog drugog izuma dizajnirao dok je radio za kamuflažnu jedinicu britanske vojske tokom Prvog svjetskog rata, ali je tada izrada njegovog izuma bila preksupa. Maskelyne je zatim prebačen u drugu jedinicu tzv. za zabave, gdje je uveseljavao i intrigirao vojnike trikovima sa kartama.
Maskelyne je sve opisao u svojoj autobiografiji, ali Rick Stroud autor knjige “The Phantom Army of Alamein”, kaže da je dosta stvari u svojim memoarima Jasper izmislio i preuveličao.
Mađioničar je rat vidio kao šansu za novi početak, u trenutku kad je muzička hala, gdje su njegov otac i djeda pravili ilutionističke tačke, počela da “odumire”.
– To je bilo vrijeme kad je Maskelyne vidio da uz pomoć svojih trikova može da postane ratni heroj – ističe Straud.
Prije nego što je poslat u jedinicu za zabavu, Maskelyne je uložio napor da doprinese borbi na bojnom polju. On je dizajnirao tzv. “zasjenjujuće svjetlo”, kao i nešto nalik pasti ili ljepku, koja bi suzbijala vatru. Međutim, pasta je bila krajnje nepraktična, jer piloti čiji su avioni pogođeni nisu sigurno željeli da gube vrijeme na stavljanje paste kako bi suzbili vatru, dok se nalaze u buktinji smrti, već su bježali glavom bez obzira.
Ali je Maskelyne ipak uvidio da jedan njegov izum može da bude koristan. On je napravio tzv. “sunčane štitove”, platna koja su kamuflirala tenkove. Ovaj izum je pomogao saveznicima da dobiju bitku kod El Alamejna 1942. godine, prevarivši njemačku vojsku da su njihovi tenkovi mnogo dalje od borbenih linija. Iako jeMaskelyne pomagao da se napravi i dizajnira “štit”, nema dokaza da je on bio veliki um čitavog razvoja ove vrste kamuflaže.
Maskelyneova, da kažemo ratna obmana, kojom se predstavio kao heroj i veliki izumitelj, uzela je maha kad je otišao u Afriku. On je izveo da Suecki kanal nestane, a čak je i uspio da sakrije grad Aleksandriju od njemačkih aviona, boreći se na taj način protiv rata u sjevernoj Africi.
Bilo je dosta umjetnika koji su pomagali u ratu kroz razvoj kamuflaže, prema riječima istoričara umjetnosti i autora knige “Kamuflaža” Tima Nevarka.
– Kamuflaža tokom Drugog svjetskog rata nije bila u rukama naučnika, već umjetnika koji su vrlo dobro poznavali palete boja i igru svjetlosti – ističe Nevark.
A što se tiče , istraživači koji su u timu sa Nevrakom, otkrili su i mađioničarevu drugu stranu. On je, naime, prezirao centar za kamuflažu koji je postojao u okviru britanske vojske, a kolege koje su se tu obučavale zajedno sa njim ga nisu volele, čak su ga i mrzile.
Najveći trik koji je Maskelyne uspio da izvede, nije njegovo pomaganje u kamufliranju, za koje je preuzeo sve zasluge, što je obmana po mišljenju mnogih istoričara, već uspješno varanje istorije koja ga pamti kao nekoga ko on zapravo nije bio.
(18)