Pokušavajući se predstaviti kao čovjek mira i dijaloga, lider SNSD-a, Milorad Dodik, pozvao je Federaciju BiH na razgovor o mogućim rješenjima za BiH, očekujući da će taj poziv “ratoborni” Izetbegović glatko odbiti. No, suprotno Dodikovom očekivanju, Izretbegović je prihvatio poziv na dijalog ali isključivo u okviru institucija sistema.
Narodna skupština Republike Srpske na 16. redovnoj sjednici usvojila je zaključke u vezi s pokretanjem inicijative za razgovor i dijalog između RS i Federacije BiH, kao i tri konstitutivna naroda o mogućim rješenjima za BiH. Vodeća stranka bošnjačkog naroda, SDA, suprotno očekivanju Milorada Dodika, spremna je razgovarati o svim otvorenim pitanjima ali isključivo u okviru institucija sistema, u zakonom predviđenoj parlamentarnoj proceduri.
U nastavku teksta pročitajte stavove i prijedloge Narodne Skupštine RS kao i odgovore SDA na svaki izneseni stav i prijedlog.
STAV NS RS:
Narodna skupština Republike Srpske konstatuje da je od potpisivanja Opšteg okvirnog sporazuma za mir u BiH došlo do nedopustivog prekrajanja i kršenja Sporazuma, a naročito Aneksa IV, Ustava BiH.
ODGOVOR SDA:
Nije tačno da je „od potpisivanja Općeg okvirnog sporazuma za mir u Bosni i Hercegovini došlo do nedopustivog prekrajanja i kršenja sporazuma, a naročito Aneksa IV, Ustava BiH“. Sam Dejtonski sporazum je u članu 10. predvidio mogućnost modifikacije, što se zatim i dogodilo odlukama Parlamentarne skupštine Bosne i Hercegovine.
STAV NS RS:
Narodna skupština Republike Srpske konstatuje da je Republika Srpska ugovorna strana i da prava i obaveze Republike Srpske proističu iz međunarodnog ugovora – Opšteg okvirnog sporazuma za mir u Bosni i Hercegovini. Narodna skupština Republike Srpske naglašava da se BiH sastoji od dva entiteta, Republike Srpske i Federacije BiH, kao i tri konstitutivna naroda, Srba, Hrvata i Bošnjaka.
ODGOVOR SDA:
Nije tačno da je entitet RS ugovorna strana u međunarodnom ugovoru – Općem okvirnom sporazumu za mir u Bosni i Hercegovini. Ugovorne strane, odnosno potpisnice Sporazuma su Bosna i Hercegovina, Republika Hrvatska i Republika Srbija, uz predstavnike SAD-a, Ujedinjenog Kraljevstva, Ruske Federacije, Njemačke, Francuske i Evropske unije kao svjedoke i garante. Entitet RS je potpisnik samo aneksa kojima se razrađuju aspekti i elementi Dejtonskog mirovnog sporazuma.
STAV NS RS:
Narodna skupština Republike Srpske kao nosioce suvereniteta prihvata samo entitete i konstitutivne narode u BiH. Bilo kakvo nametanje suvereniteta izvan toga ima neustavan i antidejtonski karakter. Bosna i Hercegovina posjeduje ograničeni i izvedeni suverentitet koji se ogleda u djelovanju prema trećim državama. Unutrašnji suverenitet pripada Republici Srpskoj i Federaciji BiH.
ODGOVOR SDA:
Nije tačno da država Bosna i Hercegovina nije nosilac vlastitog suvereniteta. Taj suverenitet je potvrđen Referendumom o nezavisnosti Bosne i Hercegovine, priznanjem Ujedinjenih nacija, aktima Badinterove komisije kojima je konstatovana disolucija državne zajednice Jugoslavije i prihvaćen suverenitet republika koje su je činile, te članom 1. Okvirnog sporazuma za mir (Dejtonski sporazum) kojim su se „strane obavezale da će u cjelosti poštovati međusobni suverenitet i jednakost“ u skladu sa dokumentima Ujedinjenih nacija – Poveljom Ujedinjenih nacija i Finalnim helsinškim aktom. Entiteti ne posjeduju vlastiti suverenitet i oni egzistiraju voljom države, odnosno Ustava Bosne i Hercegovine koji može biti izmijenjen odlukom Parlamentarne skupštine Bosne i Hercegovine.
STAV NS RS:
Narodna skupština Republike Srpske konstatuje da je dejtonska struktura i ravnoteža u BiH narušena i da su konstitutivni narodi obespravljeni usljed neustavnog djelovanja dijela međunarodne zajednice u BiH.
ODGOVOR SDA:
Nije tačno da je dejtonska struktura i ravnoteža u Bosni i Hercegovini narušena i da su konstitutivni narodi obespravljeni na način na koji to ističe Narodna skupština RS-a. Istina je da su dva konstitutivna naroda, Bošnjaci i Hrvati, diskriminisani i da trpe aparthejd na teritoriji entiteta RS, gdje je prisutna potpuna dominacija predstavnika srpskog naroda u svim segmentima upravljanja i svakodnevnog života.
STAV NS RS:
Narodna skupština Republike Srpske konstatujući da je narušena dejtonska struktura BiH i nakon razmatranja i usvajanja Inicijative za pokretanje razgovora i dijaloga između strana Republike Srpske i Federacije BiH, kao i tri konstitutivna naroda Srba, Hrvata i Bošnjaka o mogućim rješenjima za BiH, poziva Federaciju BiH, kao stranu ugovornicu, na sveobuhvatan dijalog o trenutnom stanju u BiH i mogućim rješenjima vezanim za budućnost Republike Srpske i Federacije BiH.
ODGOVOR SDA:
Neutemeljen je i protivustavan prijedlog Narodne skupštine RS-a da se kroz pregovore entiteta i predstavnika konstitutivnih naroda povede dijalog, a naročito pregovori o mogućim rješenjima vezanim za budućnost Bosne i Hercegovine. O sadašnjosti i budućnosti Bosne i Hercegovine može se raspravljati samo u okviru nadležnih državnih institucija. Predstavnici SDA neće učestvovati u razgovorima na ove teme u bilo kojem neustavnom formatu. Umjesto ponuđenog „dijaloga“, potrebno je poštivati i provoditi već utvrđene politike i usvojene zakone.
STAV NS RS:
Narodna skupština Republike Srpske konstatuje da strane u budućem sveobuhvatnom dijalogu treba da budu Republika Srpska i Federacija BiH i tri konstitutivna naroda, Srbi, Hrvati i Bošnjaci.
ODGOVOR SDA:
Ukoliko SNSD ima potrebu da delegira izmjene nekog od važećih zakona jedini način je da uputi prijedlog u Parlamentarnu skupštinu Bosne i Hercegovine. Procedura kojom se predlažu, razmatraju, usvajaju ili odbijaju prijedlozi im je već poznata. Nije se mijenjala još od perioda u kojem su usvajani zakoni koje danas osporavaju, a za koje su sami glasali.
(22)