to želi!”
Međunarodna zajednica može zaustaviti Dodika ako to želi, nekada je visoki predstavnik Paddy Ashdown u jednom danu znao smijeniti cjelokupno političko vođstvo bosanskih Srba, koje je bilo radikalizovano i nekooperativno. Znači, samo ukoliko to međunarodna zajednica želi, ona može skloniti Dodika sa političke scene i tako smiriti tenzije na Zapadnom Balkanu. Dok se ne odluče na takav potez, imaćemo i dalje ovakvu situaciju u kojoj regionu prijeti velikosrpska hegemonija.
Bošnjaci su zbog ideje slične “srpskom svetu” – “Velika Srbija” u prošlosti bili žrtve genocida koji je od strane velikosrpskog režima počinjen nad njima. Žrtve srpske politike tokom devedesetih godina bili su i Bošnjaci Crne Gore. Stoga bi bošnjački politički predstavnici trebalo da znaju određene crvene linije u kontekstu vlastitog političkog djelovanja. Ulazak u ovu vladu nije nužan za Bošnjačku stranku – kaže u intervjuu podgoričkoj Pobjedi historičar i geopolitički analitičar iz Sarajeva Admir Lisica.
Poručuje da se u određenim krugovima govori da bi Crna Gora mogla postati članica Evropske unije do 2028. godine, za razliku od ostalih država Zapadnog Balkana.
Igor Dodik, organizacioni sekretar SNSD-a i sin predsjednika bosanskohercegovačkog entiteta Republika Srpska Milorada Dodika, poručio je da je premijeru naše države Milojku Spajiću pomagao da digne stranačku infrastrukturu i da je slavio sa njim tzv. Dan Republike Srpske. Dodik žali što je taj dan sad za Spajića neustavan i što je dobio amneziju. Što ovo govori o premijeru Crne Gore koji pred EU i SAD glumi velikog evropejca, a partiju mu “podiže na noge” čovjek sa crne liste SAD?
Očigledno je da postoji duga historija odnosa određenih političara iz bh. entiteta RS i Crne Gore. To je bilo očigledno i tokom neustavnog 9. januara, kada su neki crnogorski političari, prosrpske orijentacije bili gosti u Banjaluci. Premijer Crne Gore Milojko Spajić do sada je bio izuzetno korektan u kontekstu izjava koje artikuliše prema javnosti, a tiču se Bosne i Hercegovine. Slično kao i predsjednik Jakov Milatović. Svakako, dosadašnji odnos ova dva političara prema Bosni i Hercegovini je ohrabrujući i pozitivan za sve nas u Bosni i Hercegovini. U kontekstu povezivanja na relaciji porodica Dodik – Spajić, vjerovatno tu postoji određeni istorijat, ali je Spajić svjestan da mu ne bi išlo u prilog da se dovodi u vezu s porodicom koja je na američkoj crnoj listi. Milorad Dodik je “ruski čovjek”, što je potvrdio posjetama prethodnih dana Lukašenku i Putinu. Sigurno bi loša “reklama” u konačnici bila ukoliko se ustanovi da je Spajić imao prisne veze u kampanji s porodicom Dodik.
Šta mislite o postupcima Bošnjačka stranka u Crnoj Gori? Ona ignoriše krivičnu prijavu protiv Mandića da bi dobila veću šansu za ulazak u Vladu. Je li moguće da su funkcije važnije od integriteta, može li se u Vladu sa četničkim vojvodom?
Svi koji prate političku scenu na Zapadnom Balkanu znaju da Andrija Mandić predstavlja produženu ruku interesa Beograda u Podgorici. Sve kontroverze i prosrpsko i prorusko djelovanje u prethodnim godinama ukazuju da Mandić ne odustaje od svoje nacionalističke agende i jačanja ideje “srpskog sveta”. Bošnjaci su zbog ideje slične “srpskom svetu” – “Velika Srbija” u prošlosti bili žrtve genocida koji je od strane velikosrpskog režima počinjen nad njima.
Žrtve srpske politike tokom devedesetih godina bili su i Bošnjaci Crne Gore. Stoga bi bošnjački politički predstavnici trebalo da znaju određene crvene linije u kontekstu vlastitog političkog djelovanja. Ulazak u ovu vladu nije nužan za Bošnjačku stranku. Ona je respektabilna politička partija sa određenom tradicijom i kredibilitetom. Pitanje je što bi im pripalo u ovom trenutku, te koga bi uopšte zamijenili?
Funkcije nikada ne bi smjele biti važnije od integriteta, a vjerujem da u BS postoje političari sa značajnim iskustvom koje će polučiti pozitivne rezultate u narednom periodu. Šansa je propuštena sa historijskim rezultatom prije nekoliko mjeseci, sada bi to već bila klasična improvizacija.
Da li je nakon krađe na izborima EU otpisala Vučića? Da li, możda, zbog toga Spajić dobija ovoliku podršku Brisela i Vašingtona?
Vidljivo je da su Spajić, ali i Milatović, izuzetno prisutni na međunarodnoj sceni. Diplomatske aktivnosti Crne Gore u posljednje vrijeme djeluju dobro, te se u određenim krugovima govori da bi Crna Gora mogla postati članica Evropske unije do 2028. godine, za razliku od ostalih država Zapadnog Balkana. Aleksandar Vučić je u prethodnom periodu imao veliku podršku Zapada, pa čak i u vezi s pitanjem Kosova.
Podsjećanja radi, Kosovu su prije par mjeseci uvedene određene mjere, što je išlo u prilog Beogradu. Rezolucije u Evropskom parlamentu ukazuju da je bilo dosta nepravilnosti u Srbiji tokom izbora. Glavna greška opozicije u Srbiji jeste “Beogradcentričnost” i zanemarivanje ostatka Srbije. Jedan od primjera je zanemarivanje malverzacija u Novom Pazaru, u kojem je takođe bilo dosta nepravilnosti. Ne smatram da je Evropska unija otpisala Vučića, ali je izvjesno da će pritisak na Srbiju i njega kao lidera biti sve veći u predstojećem periodu. Srbija će morati odlučiti konačno da li je dio evropske porodice ili “ruskog sveta”.
Kako bi eventualna izolacija Vučića uticala na prilike u BiH? Može li se Dodik smiriti?
Od aktuelne Vučićeve politike prema Bosni i Hercegovini i ostalim državama Zapadnog Balkana, bila bi gora samo politika radikalne desničarske opozicije u Srbiji, koja bi po odnose u regionu bila gora. Vučić drži sve poluge moći u Srbiji, te Evropska unija i Sjedinjene Američke Države neće povući radikalne poteze prema njemu. U prilog tome ide i činjenica da međunarodna zajednica prema Dodiku ne preduzima ništa konkretno. Usred najveće krize u Evropi, Dodik posjećuje Lukašenka i Putina, a na to ne reaguju međunarodni zvaničnici. Zamislite samo da neki bošnjački političar posjeti nekog lidera iz islamskog svijeta koji nije baš miljenik Zapada, kakve bi to imalo posljedice. Dodik, s druge strane, radi šta želi, te direktno ugrožava stabilnost ne samo u Bosni i Hercegovini već i na Zapadnom Balkanu.
Međunarodna zajednica može zaustaviti Dodika ako to želi, nekada je visoki predstavnik Paddy Ashdown u jednom danu znao smijeniti cjelokupno političko vođstvo bosanskih Srba, koje je bilo radikalizovano i nekooperativno. Znači, samo ukoliko to međunarodna zajednica želi, ona može skloniti Dodika sa političke scene i tako smiriti tenzije na Zapadnom Balkanu. Dok se ne odluče na takav potez, imaćemo i dalje ovakvu situaciju u kojoj regionu prijeti velikosrpska hegemonija.
Novac za Ukrajinu je blokiran u Senatu SAD, Navaljni je ubijen u ruskom zatvoru i izgleda da sve ide naruku Putinu. Koliko nas mogu koštati ove greške Zapada oko slanja pomoći i da li je, kako kaže Biden, Balkan jedna od tačaka kojoj prijeti rat?
Dugo vremena smo imali paušalne informacije sa fronta u Ukrajini, sada je situacija nešto jasnija i vidljivo je da ni Zelenski više nema samopouzdanje kao od prije nekoliko mjeseci kada je odbijao svaku mogućnost pregovaranja. Sada je jasnije kako će se ruska agresije okončani određenim ukrajinskim ustupcima prema Rusiji.
Izgleda da je Zapad umoran od prohtjeva ukrajinskih snaga koje, ukoliko ne budu imale adekvatnu podršku u narednih nekoliko mjeseci, mogu doživjeti potpuni fijasko. Ipak, Evropska unija i Sjedinjene Američke Države znaju šta bi to značilo po njih ukoliko bi Ukrajina doživjela totalni poraz, te neće dozvoliti kolaps, ali će razočarati Ukrajinu koja se nadala potpunom oslobađanju svojih teritorija od ruske okupacije, i to je fakt. Prema trenutnom stanju na frontu, izvjesno je da Ukrajina nema šansu da oslobodi značajan dio teritorije koji je pod kontrolom Moskve.
(SB)
(99)