Danas je Srpska novinska agencija, bliska SNSD-u i Miloradu Dodiku, u namjeri da amortizira međunarodni skandal poklanjanja ukradene ikone ruskom šefu diplomatije Sergeju Lavrovu, zatražila mišljenje historičara umjetnosti Nikole Kusovca. Kusovac je za Srnu rekao da je ikona koju je član Predsjedništva BiH Milorad Dodik poklonio ministru vanjskih poslova Rusije Sergeju Lavrovu ruska serijska ikona, kakvih ima “kao šaše”, a ne nacionalno blago.
Za informacije da je riječ o kulturnom dobru Ukrajine, Kusovac je Srni rekao da je to “budalaština”, te napomenuo da Zavod za zaštitu spomenika kulture ne bi mogao da dozvoli Dodiku da pokloni vredniji poklon nekom stranom zvaničniku, da ga ovaj iznese iz zemlje.
“Slušao sam ministarku iz BiH (Biseru Turković) koja proglašava da je to kulturno dobro iz Ukrajine. To je budalaština. Eto im je onda, nekada se zakite s njom”, rekao je Kusovac, nekadašnji kustos Narodnog muzeja u Beogradu.
Prema njegovim riječim, “ikona je umetnički gledano beznačajna, a tržišno vrlo skromna i to zbog okova koji je od srebra, ali vrlo rđave izrade i nema veliku vrednost”.
“Ko dobije 150 do 200 eura za nju, to je savršeni trgovac”, rekao je Kusovac.
On je naveo da ova ikona nije bogoslužbena, hramovna ikona, već privatna ikona i pripada tipu najprostijih, putnih, džepnih ikona koje su se proizvodile u velikim tiražima i prodavale za nekoliko rubalja.
Kusovac je ocijenio da ikona potiče iz perioda sa kraja 18. ili početka 19. vijeka i istakao da je u to vrijeme u carskoj Rusiji bilo na hiljade radionica koje su proizvodile dnevno po 50 do 60 ovakvih ikona ili onoliko koliko uspiju da naprave zlatnih ili srebrnih okova prema šablonu.
On je objasnio da je slikano samo ono što se vidi ispod okova – glave i ruke svetaca i sa strane Bogorodice i Hrista.
Crkve ih, kaže Kosovac, nisu kupovale, već samo osveštavale, kako bi vlasnik mogao da se moli pred njom, dodao je Kusovac.
On je napomenuo da se na okovu nalaze takozvane “punkcije” koje sadrže sve bitne podatke – kvalitet srebra, radionicu i čak i ime majstora i najčešće godinu.
Foto: Printscreen / Nezavisne novine
Ovim riječima je Kosovac ponizio člana Predsjedništva BiH Milorada Dodika, jer se iz svega rečenog može zaključiti da je “visokom gostu” poklonio predmet koji gotovo da nema nikakvu vrijednost, i nedostojan je funkcije koju Sergej Lavrov obnaša. Osim toga, demantirao je informacije da je riječ o ikoni staroj 300 godina, kako su mediji u RS-u prenijeli.
No, to je u ovom kontekstu manje vrijedna činjenica. Ono što Nikolu Kusovca čini prepoznatljivim su informacije koje su ranije objavili mjediji. Naime, 2008. Godine srbijanski “Blic”, objavio je da je “policija podnijela krivične prijave protiv Nikole Kusovca (73), penzionisanog kustosa Narodnog muzeja, zbog sumnje da je za falsifikovane slike davao potvrde da su prave i Ilije Đorđevića (50), poznatog beogradskog dilera umjetnina, zato što je te slike prodavao kao originale.
„Kusovac je, prema tadašnjim navodima iz policije, u umjetničkoj galeriji “Artmedia” u Beogradu, vršio procjene i autentičnost umjetničkih slika i davao stručno mišljenje o tome. On je, počev od 1999, kako kažu u policiji, u više navrata izdao stručno mišljenje za slike najpoznatijih srpskih slikara Petra Dobrovića, Save Šumanovića, Milana Konjovića, Nikole Graovaca, Miće Popovića i drugih. Policija je pokrenula slučaj na zahtjev Prvog opštinskog tužioca u Beogradu i Kusovca je osumnjičila za falsifikovanje službenih isprava, a Đorđevića sa prevaru“, pisao je tada „Blic“.
Beogradska „Politika“ je 2018. godine objavila tekst u kojem piše da je „penzionisani kustos Nikola Kusovac, istoričar umetnosti i jedan od najpoznatijih srpskih stručnjaka u toj oblasti, saslušan je u Prvom osnovnom sudu u Beogradu po zamolnici Višeg tužilaštva u Minhenu, koje je protiv njega i dvojice prodavaca umetnina podiglo optužnicu zbog krivičnog dela prevare. Trgovci umetninama Nenad Stojić i Sava Šaronjić odbili su da se izjasne o navodima nemačkog tužilaštva.
Foto: Printscreen / Politika
“Prema saznanjima našeg lista, nemačko tužilaštvo Kusovca, Stojića i Šaronjića tereti da su jednoj galeriji u Minhenu predali veći broj falsifikovanih slika i crteža iz doba zenitizma, za koje je naš poznati istoričar umetnosti kazao da su originali. Reč je o slikama nastalim između dva svetska rata, a među njima su dela poznatih autora Mihajla Petrova, američkog slikara Luisa Lozovika i drugih”, piše “Politika” 2018. godine.
(SB)
(1020)