TI SI ZMIJA, TI SI PILE, TI SI “AGENT STRANE SILE”: Trifunović za “SB” o kontroverznom zakonu u RS kojim Dodik želi staviti nezavisne medije pod kontrolu

Ta stigmatizacija i etiketa „plaćenika“ i „izdajnika“ nezavisne medije u Republici Srpskoj prati već godinama, a sada nas samo treba još praktično ubaciti u zakonsku formu, kaže Trifunović

 

 

 

Vlada Republike Srpske utvrdila je prijedlog Zakona o posebnom registru i javnosti rada neprofitnih organizacija RS koji će ako bude usvojen u Narodnoj skupštini, stupiti na snagu 1. januara naredne godine.

 

 

 

“Ovim zakonom”, piše u članu 1, “uspostavlja se poseban Registar neprofitnih organizacija osnovanih u Republici Srpskoj koje finansijski ili na drugi način pomažu strani subjekti (u daljem tekstu: Registar), političko djelovanje i političke aktivnosti neprofitnih organizacija koje ih određuje kao agente stranog uticaja, uređuju uslovi i način obezbjeđenja javnosti rada, te propisuju druga pitanja u vezi sa radom tih organizacija”.

 

 

 

“Pod stranim subjektom podrazumijeva se vlada, izvršni organ druge države ili strana politička stranka, fizičko lice koje nema državljanstvo Bosne i Hercegovine i prebivalište u Bosni i Hercegovini ili pravno lice ili grupa pravnih lica koja je organizovana, registrovana ili osnovana po propisima druge države ili koja ima sjedište u drugoj državi”, navedeno je u Zakonu.

 

 

 

KO SU „AGENTI STRANOG UTICAJA“

 

 

Agent stranog uticaja je “neprofitna organizacija koju finansijski ili na drugi način pomažu strani subjekti, a koja se bavi političkim djelovanjem ili političkim aktivnostima propisanim ovim zakonom kao i drugim aktivnostima koje se odnose na političko organizovanje i djelovanje usmjereno na ugrožavanje demokratije, narušavanje integriteta Republike Srpske, kršenje Ustavom Republike Srpske zajamčenih sloboda i prava i raspirivanje nacionalne, rasne ili vjerske mržnje i netrpeljivosti“, stoji u prijedlogu Zakona.

 

 

 

Prema riječima Aleksandra Trifunovića, urednika banjalučkog portala BUKA, ovaj zakon se donosi zbog nekolicine medija u RS koji još uvijek pokušavaju tumačiti stvarnost realno, a ne hvalospjevima na račun vlasti. Naime, većina nezavisnih medija u Republici Srpskoj registrovani su kao udruženja građana i finansiraju se uglavnom iz stranih grantova, što znači da će i njihov rad biti podložan odredbama novog zakona.

 

 

 

– Prije svega, način na koji smo mi mediji i nevladine organizacije morali doći do ovog dokumenta govori da se sve radilo vrlo konspirativno i netransparentno. U odnosu na prvu verziju dokumenta, vidljivo je da je ovaj prijedlog zakona značajno restriktivniji, i to upravo u kontekstu medija koji su registrovani kao udruženja građana, odnosno koji rade pod pravnim okvirom nevladinih organizacija. BUKA tako funkcioniše već 24 godine i kompletno naše poslovanje je transparentno. Prošle godine smo imali kontrolu našeg poslovanja unazad pet godina od strane Ministarstva finansija, koja je trajala pet mjeseci. Uvođenjem nekih elemenata ovog zakona, prije svega kontrole, podnošenja izvještaja, želi se napraviti slika u javnosti da rad nevladinih organizacija do sada nije bio transparentan. To je jedan nonsens, barem kada je u pitanju naš medij. BUKA kao medij aplicira na iste one fondove na koje apliciraju predstavnici ovdašnjih ministarstava, škola, bolnica i slično – govori Trifunović.

 

 

 

Kaže da je glavni cilj vlasti u RS stvoriti nepovjerenje javnosti prema nevladinim organizacijama, označavajući ih kao „strane agente“.

 

 

 

Cilj je da nas potpuno stigmatizuju u javnosti, da se stvori utisak da onog trenutka kad smo mi primili novac od neke međunarodne organizacije koja se bavi podrškom medijima, automatski smo postali „strani agenti“. I šta to sada znači? Mi na našem portalu dnevno objavimo stotinjak tekstova – što autorskih, što agencijskih – i sada bi po tom novom zakonu na sve te tekstove morali stavljati nekakve oznake koje pretpostavljaju da smo u službi neke „agenture“. Ta stigmatizacija i etiketa „plaćenika“ i „izdajnika“ nezavisne medije u Republici Srpskoj prati već godinama, a sada nas samo treba još praktično ubaciti u zakonsku formu po kojoj ćemo i zvanično postati strani plaćenici, a ovo sa izdajnicima se onda valjda tu podrazumijeva – kaže Trifunović za SB.

 

 

 

– Ko će uopšte htjeti da radi u jednom mediju koji je obilježen na takav način? Očekivati od nas da se sami izborimo sa ovom situacijom i da jednostavno nastavimo dalje kao da se ništa ne dešava je nešto što je nerealno. Predstavnici međunarodne zajednice su prije nekoliko sedmica dali zeleno svjetlo da je BiH „prespremna“ za Evropsku uniju. I sada moram otvoreno da pitam te ljude iz međunarodne zajednice – da li i ovaj zakon to dokazuje? Jer ako dokazuje, onda ja kao neko ko uređuje medij koji je zaista proevropski orijentisan i sve moje kolege moramo ozbiljno preispitati da li ta EU zaista želi ovdje da podrži demokratske procese ili podržava neke političare koji ih povremeno slušaju i to im je sasvim dovoljno – pita naš sagovornik.

 

 

 

PASIVNOST MEĐUNARODNE ZAJEDNICE

 

 

Slično kao sa uvođenjem kriminalizacije klevete u Republici Srpskoj, međunarodna zajednica ni za ovaj, novi zakon u režiji Milorada Dodika i njegovih partnera ne pokazuje preveliko interesovanje. A kada se zakon jednom usvoji i stupi na snagu, praktično više nema načina da se protiv njega borite, naglašava Trifunović.

 

 

 

– Mislim da je jasno s obzirom na ignorisanje ove teme da ni ovdašnja opozicija, a ni predstavnici međunarodne zajednice nemaju neki veliki problem sa ovim zakonom jer se navodno bave mnogo prečim stvarima. To je najveći problem i ono što je ohrabrilo vlast u RS da se ovako bahato ponaša i da jedan ovako netransparentan zakon, koji nas definitivno vodi ka autokratskom društvu, preko noći sastave i predlože. Slično je bilo i sa zakonom o kriminalizaciji klevete. To što i javnost ne pokazuje pretjerano zanimanje je velika greška jer će se na koncu ovaj zakon mnogo više odraziti na njih, nego na novinarsku zajednicu – zaključuje Aleksandar Trifunović.

 

 

 

Kontroverzni Zakon o Registru neprofitnih organizacija u Republici Srpskoj izazvao je široko negodovanje među domaćim i međunarodnim organizacijama zbog svojih restriktivnih odredbi koje targetiraju organizacije finansirane iz inostranstva.

 

 

 

– Ipak, Vlada RS se potpuno oglušila na sva upozorenja, te Zakon, koji drastično zadire u osnovna ljudska prava, šalje u proceduru samo nekoliko dana nakon što je Evropska unija dala saglasnost za otvaranje pregovora za BiH, naglašavajući slobodu djelovanja civilnog društva kao jedan od ključnih prioriteta koji BiH mora ispuniti kako bi zvanično i započela pregovore sa EU. U isto vrijeme, NSRS licemjerno donosi zaključke u kojima se traži “ubrzanje evropskog puta”, dok se paralelno ide na usvajanje zakona koji su u potpunoj suprotnosti sa tim istim evropskim putem – navode u reakciji iz Transparency Internationala BiH.

 

(SB)

(64)

TI SI ZMIJA, TI SI PILE, TI SI “AGENT STRANE SILE”: Trifunović za “SB” o kontroverznom zakonu u RS kojim Dodik želi staviti nezavisne medije pod kontrolu

| Bosna i Hercegovina, Skandal, Slider, Vijesti |
About The Author
-